من چه ساده بودم و چه کور می دیدم!
فکر می کردم جهل همان نبود علم و آگاهی ست که با اکسیر علم از بین می رود.
خیال می کردم جهل عارضه ای درمان پذیر است که با نوشداروی دانش درمان می شود.
فکر می کردم جهل تاریکیست که با روشن کردن شمعی می توان بر آن غلبه کرد.
خیال می کردم جهل پدیده ای زشت و پلشت است که بودن آن برای همگان مایه ی آزردگی است.
فکر می کردم جهل همیشه و همه جا صفتی شرم آور و ننگین است! ...

اما اکنون پی برده ام که؛
جهل همان نبود علم و آگاهی نیست، مثل تاریکی نیست، پدیده ای زشت و پلشت برای همگان نیست، همیشه و همه جا صفتی ننگین و شرم آور نیست!
و علیرغم باور عموم، نزد همگان مطرود و منفور نیست!

جهل؛
حامی و پشتیبان دارد!
بی حامی و بی پناه نیست! بدون تشکل و بی سازمان نیست!
بی سر و سامان نیست!
فقیر و درمانده نیست!
بی سپاه و بی سلاح نیست!
تشکیلاتی وسیع و دولتی قوی دارد!
امپراتوری قدرتمند و ثروتمند دارد!
"امپراتوری جهل"؛
جهل را تدبیر می کند، حمایت و پشتیبانی می کند، گسترش می دهد.
برایش مکتب و مدرسه و معبد می سازد!
برای ترویجش کتاب می نویسد، نشست می گذارد، رسانه دارد، جشنواره ها و همایش ها برگزار می کند، ...

چه منبرها که در ترویجش نمی خروشند!
چه زرگرها که برای تحکیمش نمی کوشند!
چه لشکرها که برای پیروزی اش نمی جنگند!
چه تاجرها که متاعش را نمی فروشند!...