من چه ساده بودم و چه کور می دیدم!
فکر می کردم جهل همان نبود علم و آگاهی ست که با اکسیر علم از بین می رود.
خیال می کردم جهل عارضه ای درمان پذیر است که با نوشداروی دانش درمان می شود.
فکر می کردم جهل تاریکیست که با روشن کردن شمعی می توان بر آن غلبه کرد.
خیال می کردم جهل پدیده ای زشت و پلشت است که بودن آن برای همگان مایه ی آزردگی است.
فکر می کردم جهل همیشه و همه جا صفتی شرم آور و ننگین است! ...

اما اکنون پی برده ام که؛
جهل همان نبود علم و آگاهی نیست، مثل تاریکی نیست، پدیده ای زشت و پلشت برای همگان نیست، همیشه و همه جا صفتی ننگین و شرم آور نیست!
و علیرغم باور عموم، نزد همگان مطرود و منفور نیست!

جهل؛
حامی و پشتیبان دارد!
بی حامی و بی پناه نیست! بدون تشکل و بی سازمان نیست!
بی سر و سامان نیست!
فقیر و درمانده نیست!
بی سپاه و بی سلاح نیست!
تشکیلاتی وسیع و دولتی قوی دارد!
امپراتوری قدرتمند و ثروتمند دارد!
"امپراتوری جهل"؛
جهل را تدبیر می کند، حمایت و پشتیبانی می کند، گسترش می دهد.
برایش مکتب و مدرسه و معبد می سازد!
برای ترویجش کتاب می نویسد، نشست می گذارد، رسانه دارد، جشنواره ها و همایش ها برگزار می کند، ...

چه منبرها که در ترویجش نمی خروشند!
چه زرگرها که برای تحکیمش نمی کوشند!
چه لشکرها که برای پیروزی اش نمی جنگند!
چه تاجرها که متاعش را نمی فروشند!...

به نام خداوند جان و خرد ...

و با درود بر حضرت فردوسی طوسی خردمند

همه ی تاثیرات علم ناشی از معرفت است. تا کنون انسان به علت جهل خود نسبت به شیوه ها و ابزارهای لازم، از برآوردن آرزوهای خود بازمانده است و هرچه از این جهل کاسته می شود، او بیشتر می تواند محیط مادی و اجتماعی و وجود خود را مطابق الگویی که برایش مطلوب است شکل بخشد.

علم قدرت دارد، چراکه علم سیستمی است که هرگونه تناقض را از خود می تکاند! تناقض است که یک سیستم را به ضعف و نابودی می کشاند. علم نیز در طول تاریخ با تناقض و اشتباه روبرو شده و خواهد شد، اما آن را نمی پذیرد و سعی در اصلاح اشتباه و رفع تناقض می نماید. به همین دلیل در جوامع علمی تر، برتری سیاسی، اقتصادی و نظامی به وضوح قابل مشاهده است.

این قدرت علم به میزان خردمندی انسان برای او سودمند است و به میزان نادانی و بی خردی او، زیانمند خواهد بود. از اینرو اگر بنا باشد که تمدن علمی، تمدن سودمندی گردد، ضرورتن باید به دنبال رشد و افزایش علم، خردمندی نیز افزایش گیرد.

مراد از خردمندی، درک راستین غایت های زندگی است و این حاصلی است که علم به خودی خود بر نمی آورد. بنابراین اگرچه افزایش علم یکی از عناصر ضروری پیشرفت آدمی است، به خودی خود هیچ ترقی راستینی را ضمانت نمی کند.

خرد رهنمای و خرد دلگشای

خرد دست گیرد به هردو سرای

هر آن کو ندارد خرد را ز پیش

دلش گردد از کرده ی خویش ریش